Cách mạng 4.0 sẽ thay đổi tương lai các ngành nghề như thế nào?

Năm 1998, Kodak đã đạt quy mô 170.000 nhân viên và bán tới 85% lượng giấy in phun ảnh trên toàn cầu. Thế nhưng chỉ vài năm sau đó, Kodak đã nhanh chóng sạt nghiệp và phá sản. Những gì xảy đến với Kodak sẽ còn xảy đến với nhiều ngành công nghiệp khác trong 10 năm tới – nhưng hầu hết mọi người không nhận ra điều đó.

Liệu năm 1998 bạn có nghĩ rằng chỉ 3 năm sau thôi bạn sẽ chẳng còn chụp ảnh rửa phim nữa không? Tuy máy ảnh kỹ thuật số được phát minh từ năm 1975 với những chiếc máy đầu tiên chỉ có độ phân giải 10.000 px nhưng chúng đã nhanh chóng đi theo định luật Moore.

Như vậy, với những tiến triển vượt bậc của mình, các công nghệ mới có thể được coi là một nỗi thất vọng nhiều năm trước khi chúng bùng nổ và trở nên phổ biến toàn cầu. Điều tương tự đang xảy ra với các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, chăm sóc sức khỏe, tự động hóa, ô tô điện, giáo dục, in 3D, nông nghiệp và rất nhiều nhóm ngành khác. Bạn đang bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ Tư của nhân loại.

Phần mềm

Phần mềm sẽ tạo bước đột phá trong hầu hết các ngành công nghiệp truyền thống trong vòng 5-10 năm tới. Hãy lấy ví dụ như Uber, chỉ với công cụ phần mềm của mình đã trở thành hãng “taxi” lớn nhất thế giới dù chẳng sở hữu một chiếc xe nào hay như Airbnb, được coi là hãng khách sạn lớn nhất toàn cầu dù chẳng sở hữu một căn phòng nào cho thuê.

Trí tuệ nhân tạo

Máy tính sẽ sớm hiểu được thế giới ở cấp độ cao hơn. Năm nay, một siêu máy tính đã đánh thắng được cả kỳ thủ cờ vây hàng đầu thế giới, sớm hơn kỳ vọng tới 10 năm. Tại Mỹ, các luật sư trẻ tuổi đang dần không kiếm được việc làm bởi với siêu máy tính Watson của IBM, bạn có thể có được những lời tư vấn luật nhanh chóng chỉ trong vài giây với độ chính xác cao tới 90% (trong khi con người chỉ cho độ chính xác 70%). Chính vì vậy mà nếu bạn đang học luật thì hãy dừng lại đi.

Trong tương lai, số lượng luật sư sẽ bị cắt giảm tới 90% so với mức hiện tại. Chưa hết, Watson cũng có khả năng giúp các y tá chẩn đoán ung thư chính xác hơn tới 4 lần so với y tá là người. Facebook nay cũng đã có những thuật toán nhận diện khuôn mặt tốt hơn cả chính con người. Chỉ đến năm 2030 thôi, máy tính sẽ trở nên thông minh hơn con người.

 

Xe tự lái

Đến năm 2018, xe tự lái sẽ xuất hiện rộng rãi trên mặt đường công cộng. Khoảng năm 2020, toàn bộ ngành công nghiệp ô tô sẽ bắt đầu bị khuấy đảo. Nhiều khả năng bạn sẽ không còn muốn sở hữu ô tô nữa mà sẽ dùng smartphone gọi một chiếc xe tự lái để nó chở bạn tới bất cứ đâu. Bạn cũng không cần phải lo chuyện tìm bãi đỗ nữa mà sẽ chỉ phải trả tiền cho khoảng cách đã đi và thậm chí còn có thể làm việc trong lúc di chuyển.

Con cháu chúng ta có thể sẽ chẳng còn cần học lái xe hay mua xe nữa. Chúng ta có thể biến những bãi đậu xe thành các công viên, khu vui chơi. Mỗi năm có 1,2 triệu người chết vì các vụ tai nạn trên toàn cầu. Theo thống kê, cứ 100.000 km chúng ta lại có 1 vụ tai nạn, trong khi đó xe tự lái có thể giảm con số này xuống còn 10 triệu km mới có 1 vụ. Như vậy, mỗi năm, xe tự lái có thể cứu được tới 1 triệu mạng người.

 

Hầu hết các nhà sản xuất xe hơi truyền thống, nếu không biết bắt kịp công nghệ, sẽ rơi vào cảnh phá sản. Trong khi các công ty xe hơi truyền thống chỉ có thể thiết kế ra những chiếc xe bền đẹp hơn, các công ty công nghệ như Tesla, Apple, Google lại có thể sử dụng những cách tiếp cận mang tính cách mạng hơn và thiết kế ra các hệ thống máy tính điều khiển những chiếc xe mang lại trải nghiệm khác hoàn toàn. Tôi từng nói chuyện với một số kỹ sư của Volkswagen hay Audi và đúng là họ đang cực kỳ lo sợ về Tesla.

Ngành bảo hiểm

Ngành bảo hiểm cũng sẽ gặp rất nhiều khó khăn bởi nếu lượng tai nạn giảm đến mức kể trên thì giá bảo hiểm cũng sẽ giảm đi 100 lần. Mảng kinh doanh bảo hiểm xe của các hãng bảo hiểm cũng sẽ sớm tàn lụi.

Thị trường bất động sản

Thị trường này cũng sẽ thay đổi. Nếu bạn có thể làm việc ngay cả khi đang di chuyển thì mọi người có thể sống xa nơi làm việc hơn để tận hưởng không gian thoáng rộng của các khu ngoại ô.

Với hệ thống giao thông và phương tiện mới và hiệu quả hơn, người dân sẽ không còn phải tập trung hết vào các trung tâm thành phố

Xe điện

Xe điện sẽ không trở nên phổ biến cho tới 2020. Các thành phố sẽ dần thoát khỏi tiếng ồn và khói bụi xe hơi truyền thống gây ra. Điện cũng rẻ và sạch hơn xăng dầu. Sản lượng điện mặt trời chắc chắn cũng sẽ tăng chóng mặt trong 30 năm tới, nhưng bạn chỉ có thể nhìn thấy sức ảnh hưởng của chúng mà thôi.

Năm ngoái, lượng pin năng lượng mặt trời được lắp đặt trên toàn cầu đã vượt quá lượng nhiên liệu hóa thạch. Giá thành lắp đặt cũng đã rẻ đến mức từ giờ đến 2025, nhiều công ty than có thể sẽ phá sản.

Nguồn nước

Điện năng rẻ cũng sẽ dẫn tới việc chúng ta sẽ có nguồn nước dồi dào hơn. Quy trình khử các loại muối trong nước (desalination) nay chỉ tốn 2kWh trên mỗi mét khối nước. Tại hầu hết các khu vực trên thế giới, chúng ta không thiếu nước mà chỉ thiếu nước sạch có thể uống. Trong tương lai, ai cũng có thể có được bao nhiêu nước sạch tùy thích với mức giá rẻ như cho.

Quy trình lọc muối trong nước

Sức khỏe

Sẽ có các công ty thiết kế ra được những thiết bị chăm sóc sức khỏe có thể kết nối với điện thoại của bạn, scan cơ thể bạn hay lấy mẫu máu và hơi thở của bạn. Chúng sẽ phân tích những mẫu thử, dữ liệu này để đưa ra chẩn đoán về hầu hết các loại bệnh. Chúng có thể sẽ càng ngày càng rẻ và trong một số năm tới, hầu hết mọi người sẽ đều có thể trải nghiệm các dịch vụ sức khỏe cao cấp với chi rất thấp.

 

In 3D

Mức giá máy in 3D rẻ nhất sẽ giảm từ 18.000 USD như hiện nay xuống còn 400 USD trong 10 năm tới. Cùng với đó, tốc độ của chúng sẽ tăng gấp 100 lần. Tất cả các công ty giày lớn hiện này đều đã bắt đầu sản xuất giày bằng máy in 3D. Nhiều bộ phận máy bay hiện nay cũng được in 3D.

Với máy in 3D, chúng ta có thể "in" mọi thứ ở nhà chỉ với mẫu thiết kế có sẵn

Tới cuối năm nay, nhiều dòng smartphone mới cũng có thể sẽ được in 3D. Sẽ đến lúc bạn có thể scan chân mình để tự in ra một đôi giày vừa vặn ngay tại nhà. Trung Quốc đã thực hiện xong một tòa nhà công sở 6 tầng bằng in 3D. Đến 2027, 10% tất cả mọi thứ đang được sản xuất đều sẽ được in 3D.

Các cơ hội kinh doanh

Nếu bạn đang nghĩ tới các cơ hội kinh doanh bạn có thể đâm vào thì hãy tự hỏi mình: “Trong tương lai, mình có cần loại sản phẩm/dịch vụ đó nữa không?” Nếu câu trả lời là có thì bạn có thể thực hiện nó nhanh đến mức nào? Nếu thứ bạn đang nghĩ tới không hoạt động được thì hãy quên ý tưởng đó đi. Bất cứ ý tưởng nào từng thành công trong thế kỷ 20 đều sớm tàn lụi vào thế kỷ 21.

Công việc

70-80% các công việc sẽ biến mất trong vòng 20 năm tới. Tuy nhiên, tin vui là sẽ có nhiều công việc mới được sinh ra, nhưng tất nhiên sẽ không có gì đảm bảo là lượng việc mới sẽ đủ bù lấp những công việc đã mất chỉ trong một thời gian ngắn.

Nông nghiệp

Tương lai sẽ có những chú robot nông nghiệp với giá chỉ 100 USD có thể giúp nông dân rất nhiều việc. Nông dân tại các quốc gia đang phát triển có thể trở thành những người quản lý đất đai trang trại của họ dựa vào công nghệ chứ không còn phải cày cuốc tối ngày như hiện nay. Các hệ thống sản xuất thủy sản (agroponics) sẽ tiêu tốn ít nước hơn. Hiện nay, 30% đất nông nghiệp được dùng để chăn nuôi bò. Hãy tưởng tượng chúng ta sẽ không còn cần đến phần đất cho bò này nữa. Nhiều startup nông nghiệp đã mang các protein côn trùng vào thị trường. Chúng có thể cung cấp nhiều protein hơn thịt, thậm chí còn được coi là “một nguồn cung protein khác”, dù hiện nay nhiều người vẫn khước từ việc ăn côn trùng.

 

Sẽ có những ứng dụng smartphone giúp theo dõi tâm trạng của bạn

Tới năm 2020, các ứng dụng có thể nhìn biểu cảm khuôn mặt để đoán xem bạn có nói dối hay không. Hãy tưởng tượng tất cả mọi người đều có thể scan mặt ứng viên tổng thống để phát hiện những dấu hiệu nói dối trong bài tranh cử của ông ta.

Tuổi thọ

Hiện nay, mỗi năm tuổi thọ trung bình của con người lại tăng thêm 3 tháng. 4 năm trước, tuổi thọ trung bình chỉ khoảng 79 năm nhưng nay con số này đã tăng thành 80. Đến năm 2036, mức tăng sẽ còn cao hơn nữa và mỗi năm, con người có thể kéo dài tuổi thọ của mình lên thêm 1 năm. Chính vì vậy mà chúng ta sẽ ngày càng sống lâu hơn, có thể hơn 100 tuổi là chuyện bình thường.

Giáo dục

Những chiếc smartphone rẻ nhất hiện nay chỉ có giá 10 USD tại nhiều nước Châu Phi hay Châu Á. Đến năm 2010, 70% dân số thế giới sẽ sở hữu smartphone. Điều này có nghĩa là ai cũng có thể có cơ hội tiếp cận với những nền giáo dục đẳng cấp thế giới qua các nền tảng học trực tuyến mở.

Dự đoán tỷ lệ sử dụng smartphone toàn cầu

Theo Trí Thức Trẻ