Tư duy đúng, hành xử đúng để con thông minh hơn

Trẻ cần giáo viên và phụ huynh hỗ trợ những gì để phát triển kỹ năng nhận thức, xây dựng giá trị, hình thành quan điểm để đạt được thành công? Một số ý tưởng dưới đây được đăng tải trên The Guardian ngày 25/7, dựa trên phương pháp tiếp cận của giáo sư Deborah Eyre. 

Tư duy đúng

1. Nếu trẻ gặp vướng mắc trong một việc gì đó, đừng giải quyết giúp trẻ. Thay vì đó, bạn hãy nhẹ nhàng hỏi "Con có thể làm cái này theo cách nào?", "Con đã từng làm cái gì tương tự trước đây chưa?", "Vậy lúc đó con đã làm như thế nào?" Điều này giúp trẻ tự phát triển ý tưởng và giảm thiểu suy nghĩ mình không thể làm được nhiều thứ.

2. Xây dựng tư duy toàn cảnh là điều rất quan trọng. Để làm được điều đó, bạn có thể hỏi trẻ "Chuyện gì sẽ xảy ra nếu trời không bao giờ tối/ những dòng sông trở nên khô hạn/ mọi người không tuân thủ luật pháp?" Một đứa trẻ thông minh thường có khả năng liên hệ những gì được học với thế giới rộng lớn.

Mong muốn được biết nhiều hơn - tính tò mò - là trọng tâm của việc học. Ảnh: Serhiy Kobyakov Via Shutterstock

3. "Con có thể cân một con hươu cao cổ/ tê giác/ cây cầu/ ngôi nhà/ ngôi sao theo cách nào?" Những câu hỏi tương tự giúp xây dựng trí tưởng tượng cho trẻ. Khả năng sáng tạo giúp hiệu quả học tập cải thiện bất ngờ.

4. Để phát triển tư duy phản biện hoặc tư duy logic, bạn có thể dùng đến những câu hỏi như "Con nghĩ tại sao bánh mì lại bị mốc nếu không bảo quản/ tại sao trẻ con lại khóc/ tại sao lá rụng khi mùa thu tới?" Việc đưa ra các giả thiết, tìm nguyên nhân và bằng chứng là một trong những đặc trưng liên quan nhiều nhất đến thành công trong học tập.

5. Người lớn có thể giúp trẻ theo dõi tiến độ của mọi việc bằng cách hỏi "Con cần gì để có thể làm cái đó? Làm thế nào con kiểm tra được là con đang đi đúng hướng?" Đây là chìa khóa của việc tối đa hóa các kỹ năng tư duy.

Hành xử đúng

6. Trẻ cần có sự tự tin về trí tuệ, thậm chí khi học một thứ gì đó rất khó. Bạn hãy sử dụng phương pháp tiếp cận "có thể làm được". Ví dụ, khi trẻ nói không làm tốt một việc gì đó, bạn động viên: "Mẹ biết con có thể làm được. Mẹ biết việc này bây giờ rất khó nhưng nếu con chịu khó học cách làm, nó sẽ rất dễ thôi".

7. Điều quan trọng khác trong học tập là tư duy cởi mở. Việc đón nhận những ý tưởng mới là dấu hiệu của một đứa trẻ cầu tiến. Bạn hãy bắt đầu bằng việc tự tháo bỏ tư duy cũ, lấy bản thân làm hình mẫu để con nhìn vào và hiểu được việc tiếp thu các ý tưởng khác biệt so với suy nghĩ của mình.

8. Trẻ con rất tò mò và sẽ đặt ngày càng nhiều câu hỏi hơn nếu bạn liên tục trả lời, mặc dù số lượng câu hỏi sẽ giảm đáng kể khi bắt đầu đến trường và chỉ có giáo viên ở đó để trả lời. Mong muốn được biết nhiều hơn là trọng tâm của việc học. Trẻ càng tò mò thì càng có khả năng thành công ở trường học và trong cuộc sống, do đó bạn nên kích thích tố chất này phát triển nhiều hơn.

9. Luyện tập là cách duy nhất để giỏi một việc gì đó. Bạn hãy giúp trẻ đảm bảo việc thực hành thường xuyên, cẩn thận và có kế hoạch, hướng tới các mục tiêu lớn hơn, và nên luyện tập cả những việc trẻ vốn không làm tốt.

10. Tiếp tục làm một việc dù gặp phải rất nhiều khó khăn là biểu hiện quan trọng của những đứa trẻ thành công trong tương lai. Bản thân bạn hãy làm tấm gương về đức tính kiên trì. Với trẻ nhỏ, bạn có thể trò chuyện về những gì sẽ xảy ra nếu không ai kiên trì - những người nông dân không bận tâm đến việc thu hoạch mùa màng, người thợ xây không hoàn thành căn nhà, bác sĩ phẫu thuật không hoàn thành ca mổ. Với những đứa trẻ lớn hơn, bạn có thể khuyến khích cảm giác tự hào về những việc mình làm để trẻ có động lực kiên trì nhiều hơn.