Theo ông Sơn, quan trọng nhất là các phụ huynh không nên cố nhồi nhét, ép trẻ học sớm nếu con không thực sự hứng thú. Ngược lại khi trẻ có nhu cầu thì cũng không nên ngăn cản, qua đó chọn cách cho tốt với từng đứa trẻ cụ thể.
"Những đứa trẻ sống trong môi trường quan sát thấy người lớn đọc sách, đọc chữ trên tivi, máy tính, chúng phát sinh nhu cầu cần đọc nhưng chúng ta cố gắng kìm hãm, không dạy đọc cho trẻ thì vô lý. Không nên coi tất cả mọi đứa trẻ đều như nhau. Một bộ phận trẻ nhỏ thích thú với việc học từ sớm mà bị kìm hãm thì nguy hiểm”.
Ông Sơn cũng dẫn chứng bản thân mình biết đọc lúc gần 5 tuổi, con trai lớn của ông biết đọc lúc gần 4 tuổi và đứa bé là 5 tuổi. “Do xung quanh biết đọc mà thấy thích thì trẻ học thôi và hoàn toàn toàn không ai ép học cả. Ngay GS Ngô Bảo Châu hồi bé cũng học một hôm là biết đọc và do một chị hàng xóm lớn hơn 4 tuổi dạy, cô này cũng biết đọc từ khi 4 tuổi”, ông Sơn nói.
Trẻ cần bàn tay vững để cầm bút chứ không phải cầm bút sớm - TS Chu Cẩm Thơ (giảng viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội
Về việc này, TS Chu Cẩm Thơ (giảng viên Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) nhìn nhận không phải học chữ trước, học tính trước sẽ giúp trẻ vững vàng vào lớp 1 mà cần chuẩn bị hơn về những điều khác.
Theo TS Thơ, việc đầu tiên là chuẩn bị cho trẻ nền nếp sinh hoạt cá nhân tốt.
"Vào 5 tuổi, trẻ cần có thói quen: thức – ngủ, ăn uống điều độ, tự phục vụ được như tự ăn, tự dọn dẹp, tự đánh răng, tự rửa mặt, tự xếp đồ, tự quản,… Nếu trẻ chưa có nề nếp, thì khi đi học sẽ rất khổ cho chính trẻ. Trẻ sẽ thấy khó khăn khi hòa nhập, thấy sợ trước những yêu cầu của nhà trường, thấy ngợp trước sự trưởng thành của các bạn. Trẻ đã quen tự do, quen được chăm bẵm sẽ thấy chán, nản khi đi học. Đây cũng là nguyên nhân khiến bé khó hòa nhập và không thích đến trường”.
Thứ hai, cần chuẩn bị cho trẻ sức khỏe, kĩ năng vận động tốt.
“Bé không cần cao lớn hay quá mập. Trẻ khỏe chính là không ốm vặt, không ngại ăn đồ đa dạng, vận động tốt. Tôi từng tiếp xúc với nhiều bé ốm và còi. Không phải do thể chất của bé, mà do cha mẹ quá tập trung vào trí não, khiến bé không có cơ hội được rèn luyện. Vì vậy cần giúp trẻ có đôi tay vững để cầm bút chứ không phải cầm bút sớm, khiến tay bé không vững. Tôi thường khuyên cha mẹ mua cho con những quả trứng (gỗ hoặc đá) để tập tay, rồi tập dùng kéo, dùng dao (an toàn) ,… để khiến vận động tinh xảo hơn”.
Thứ ba, cần tập cho bé tư duy và chịu khó suy nghĩ chứ không phải biết thật nhiều.
“Tôi thấy việc đi học trước rất sai lầm nếu chúng ta chăm chú dạy cho bé kiến thức. Hãy cho bé thói quen có hứng thú, khám phá học tập cho bản thân, chịu khó quan sát, tìm tòi, suy nghĩ chứ không phải là thuộc lòng hay làm các phép tính tốt. Hơn nữa, các chuyên gia đã khuyến cáo rằng, học trước kiến thức khiến bé có cảm giác chán học giống như chán ăn nếu phải ăn lại, từ đó lười suy nghĩ”.
Cuối cùng cần dạy trẻ cách tôn trọng người khác.
“Vào tiểu học, bé không thể được chiều, được chăm như ở nhà hay ở trường mẫu giáo. Trẻ cần được học cách sống trong cộng đồng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, chấp nhận và tự đấu tranh. Cha mẹ cần chuẩn bị cho con hiểu biết và tập tôn trọng người khác. Không phải ý kiến của mình, đòi hỏi của mình là trên hết và cũng không phải mình cần im lặng vì mình là kẻ yếu”.
Thầy Nguyễn Quốc Vương - giáo viên đang làm việc tại Nhật Bản: "Với tôi thì chuyện biết đọc sớm hay muộn ở độ tuổi đó là...vô vị"
Tỉ lệ trẻ biết đọc, viết trước khi vào lớp 1 có lẽ đang tăng lên ở cả Nhật và Việt Nam.
Có một thời những đứa trẻ biết đọc và viết sớm được coi là thần đồng và rất được kì vọng. Nhưng sau đó người ta nhận ra về sau không nhiều em trong số đó có khả năng trí tuệ gì đặc biệt.
Với tôi thì chuyện biết đọc sớm hay muộn ở độ tuổi đó là...vô vị. Không có ý nghĩa gì nhiều. Nếu trẻ có trí tuệ bình thường, chuyện đọc viết tiếng mẹ đẻ không phải là công việc khó khăn khi đi học và giáo viên hướng dẫn.
Nhà tôi bốn chị em đều không biết đọc trước khi học một thời gian ở lớp 1 dù bố tôi là giáo viên và rất quan tâm chuyện học hành của con.
Chuyện biết đọc, viết sớm không quan trọng bằng chuyện trẻ có cảm thấy sung sướng, háo hức khi nhìn thấy sách vở và thích đọc hay không. Hài hước ở chỗ bố mẹ nào cũng háo hức cho con học đọc, viết sớm để rồi sau khi biết đọc rất ít học sinh tự giác, sung sướng sờ lấy sách và ngấu nghiến đọc!?
Sợ con mình không bằng con người khác hay người ta thế nào mình thế ấy là một lối tư duy ngớ ngẩn!
Con mình là con mình con nhà người ta là con nhà người ta!
Giáo dục là làm cho cá nhân phát huy tối đa những gì cá nhân đó có chứ không phải thi đấu trên võ đài. Chưa kể cuộc đua đó là vô bổ hay không rõ mục tiêu.
Có một điều này có lẽ phụ huynh cần lưu ý nếu bố mẹ có năng lực tiếng Việt không tốt hay viết chữ xấu thì chớ dại dạy cho con sớm trước cả cô vì sẽ làm trẻ học theo cái xấu của mình. Bà Kubota Kayoko, một tác giả có tiếng ở Nhật về giáo dục trẻ em có nói rằng trẻ em thường viết xấu nhất những chữ cái có trong tên của mình. Lý do là cha mẹ thường hay dạy trẻ viết những chữ đó sớm trong khi cha mẹ không phải là người chuyên nghiệp. Từ cách cầm bút, tư thế ngồi cũng tương tự.
Đừng lo con mình không theo kịp vì nếu là một cuộc hành trình chạy nhanh đến một...bãi đất hoang hay không biết chạy đến đâu thì có cần thiết bạn phải thúc vào lưng con cho con chạy nhanh cùng các bạn?
Nói thêm, trong thực tế tôi nhận ra có rất nhiều phụ huynh lúng túng khi dạy con học môn Văn, tiếng Việt vì bản thân bố mẹ trước kia cũng không đọc sách và sao nhãng chuyện quan tâm tới tiếng mẹ đẻ.
Đừng đùa! Các giáo sư toán hay lý ở Nhật đều là các bậc thầy tiếng mẹ đẻ đó. Không tin đọc các sách họ viết cho đại chúng hay viết về cuộc đời nghiên cứu của họ thì rõ.
Nên dạy cho con tình yêu với tiếng mẹ đẻ thật cẩn thận.
Lời kếtChúng tôi tin rằng sau khi tham khảo những quan điểm trên, phần lớn các phụ huynh đều muốn không phải bận tâm đến việc con biết chữ biết làm toán sớm, mà chú tâm làm cho con:
Và trong trường hợp thấy con thuộc nhóm trẻ khát khao biết đọc sớm, hoặc thấy mình cần chia sẻ nỗi vất vả với giáo viên lớp 1- đặc biệt là ở khối trường công - khi cùng lúc phải dạy cầm bút, viết chữ cho 30-60 em, mà quyết định cho con học chữ trước, thì phụ huynh hãy nhớ "cũng phải chọn người có chuyên môn chứ không thể dạy theo cảm tính" và nhất định không gò ép, thúc bách con học đến mức làm cho con ghét học chữ, ghét tập viết. |
Nguồn trích dẫn thông tin mà bài viết đã sử dụng:
- Báo Vietnamnet
- FB thầy Nguyễn Quốc Vương
