Toán đặt tính rồi tính lớp 1: Tổng hợp kiến thức & bài tập

Bài toán đặt tính rồi tính lớp 1 là một trong những dạng toán quen thuộc trong chương trình toán đầu tiểu học. Trong bài viết này, Giáo dục Con Tự Học sẽ tổng hợp kiến thức và hướng dẫn các bước dạng bài đặt tính rồi tính lớp 1, đồng thời gợi ý phần bài tập luyện tập và những lưu ý khi dạy trẻ làm dạng bài này.

1. Bài toán lớp 1 đặt tính rồi tính là gì?

Bài toán lớp 1 đặt tính rồi tính là một trong những dạng bài học sinh thường gặp trong chương trình toán lớp 1. Đây là dạng bài yêu cầu học sinh viết phép tính theo cột dọc đúng hàng đơn vị, chục... rồi thực hiện tính toán để tìm kết quả.

Ví dụ về bài toán lớp 1 đặt tính rồi tính:

• Bài toán đặt tính rồi tính phép cộng lớp 1

• Bài toán đặt tính rồi tính phép trừ lớp 1

2. Các bước làm bài tập đặt tính rồi tính lớp 1

Để giúp trẻ làm tốt dạng toán đặt tính rồi tính lớp 1, phụ huynh cần hướng dẫn con thực hiện theo các bước đơn giản, rõ ràng và đúng trình tự. Việc đặt tính đúng sẽ tạo điều kiện thuận lợi để trẻ tính toán, hạn chế nhầm lẫn khi thực hiện phép cộng hoặc phép trừ.

2.1. Với dạng bài đặt tính rồi tính phép cộng lớp 1

Đây là dạng bài đầu tiên trẻ được tiếp cận trong chương trình toán lớp 1 đặt tính rồi tính. Phép cộng thường bắt đầu từ các số có 1 chữ số và tăng dần độ khó với các phép cộng với 2 chữ số (không nhớ).

Ví dụ: 35 + 21 = ?

Hướng dẫn giải

Bước 1: Quan sát các chữ số trong đề bài, xác định hàng đơn vị và hàng chục.

• 35: 3 là hàng chục, 5 là hàng đơn vị
• 21: 2 là hàng chục, 1 là hàng đơn vị

Bước 2: Viết phép tính theo cột dọc sao cho các hàng đơn vị, hàng chục thẳng cột.

  35

+21
 -------

Bước 3: Thực hiện phép tính theo thứ tự từ phải sang trái. 

• 1) Cộng hàng đơn vị trước (5 + 1 = 6)
• 2) Sau khi cộng hàng đơn vị, trẻ cộng hàng chục (3 + 2 = 5).

=> Ta được kết quả là 56.

  35

+21
-------
  56

2.2. Với dạng bài đặt tính rồi tính phép trừ lớp 1

Bài toán đặt tính rồi tính phép trừ lớp 1 có cách thực hiện khá tương tự với phép cộng, cũng gồm các bước như xác định hàng, đặt tính thẳng cột và thực hiện phép tính từ phải sang trái.

Ví dụ: 52 – 11 = ?

Hướng dẫn giải

Bước 1: Quan sát các chữ số trong đề bài, xác định hàng đơn vị và hàng chục.

• 52: 5 là hàng chục, 2 là hàng đơn vị
• 11: 1 là hàng chục, 1 là hàng đơn vị

Bước 2: Viết phép tính theo cột dọc sao cho các hàng đơn vị, hàng chục thẳng cột.

 52  

-11  
-------

Bước 3: Thực hiện phép tính theo thứ tự từ phải sang trái.

• 1) Trừ hàng đơn vị: 2 – 1 = 1
• 2) Trừ hàng chục: 5 – 1 = 4

=> Ta được kết quả là 41.

 52  

-11  
-------
 41

3. Tổng hợp bài tập đặt tính rồi tính lớp 1 để trẻ ôn luyện

Bài 1: Đặt tính rồi tính phép cộng lớp 1

1. 23 + 14 =
2. 51 + 18 =
3. 32 + 27 =
4. 41 + 32 =
5. 61 + 17 =

Đáp án

1. 37
2. 69
3. 59
4. 73
5. 88

Bài 2: Đặt tính rồi tính phép cộng lớp 1

1. 45 – 21 =
2. 63 – 32 =
3. 86 – 44 =
4. 77 – 16 =
5. 92 – 50 =

Đáp án

1. 24
2. 31
3. 42
4. 61
5. 42

Bài 3: Bài toán đặt tính rồi tính có lời văn lớp 1

• Câu 1: Lan có 27 cái kẹo, mẹ cho thêm 31 cái nữa. Hỏi Lan có tất cả bao nhiêu cái kẹo?
• Câu 2: Bình có 84 viên bi. Bình cho Minh 44 viên. Hỏi Bình còn lại bao nhiêu viên bi?

Hướng dẫn giải

Câu 1:

- Phân tích đề bài:

• Lan có: 27 cái kẹo
• Mẹ cho thêm: 31 cái kẹo

→ Để tìm tổng kẹo của Lan, Học sinh cần đặt tính rồi tính phép cộng.

Tổng số kẹo của Lan là:

  27  

+31  
-------
  58

Đáp số: Lan có tất cả 58 cái kẹo.

Câu 2:

- Phân tích đề bài:

• Bình có: 84 viên bi
• Bình cho Minh: 44 viên bi

→ Để tìm số viên bi còn lại của Bình, học sinh cần đặt tính rồi tính phép trừ.

Tổng số viên bi còn lại của Bình là:

Đặt phép tính:

 84  

-44  
-------
 40

Đáp số: Bình còn lại 40 viên bi.

4. Gợi ý cách dạy trẻ làm tốt bài toán đặt tính rồi tính lớp 1

Việc giúp trẻ làm tốt dạng toán đặt tính rồi tính lớp 1 phụ thuộc rất nhiều vào cách bố mẹ hướng dẫn và tạo thói quen học tập cho trẻ. Dưới đây là một số gợi ý để bạn giúp trẻ thành thạo dạng bài toán này:

4.1. Về cách trình bày

Trình bày đúng không chỉ giúp trẻ tránh sai sót khi đặt tính rồi tính mà còn tạo thói quen học tập cẩn thận, logic. Dưới đây là một số lưu ý về cách trình bày khi làm bài toán đặt tính rồi tính lớp 1:

• Viết các chữ số thẳng cột, tách rõ ràng hàng đơn vị – hàng chục.
• Luôn viết dấu phép tính (+ hoặc –) trước khi tính.
• Kẻ dấu gạch ngang dưới hai số để chuẩn bị cho kết quả.
• Chừa khoảng trắng hợp lý giữa các phép tính, không viết quá sát nhau.
• Dạy trẻ ghi kết quả đúng vị trí dưới dấu gạch ngang.

4.2. Về thứ tự thực hiện phép tính

Việc hiểu và làm đúng thứ tự sẽ giúp trẻ tránh nhầm lẫn, đặc biệt trong các phép tính có nhớ. Để giúp trẻ làm tốt bài toán đặt tính rồi tính lớp 1, ba mẹ cần hướng dẫn trẻ về thứ tự thực hiện phép tính như sau:

• Luôn tính từ phải sang trái (tức là từ hàng đơn vị trước, sau đó đến hàng chục,..).
• Sau khi tính xong, khuyến khích trẻ kiểm tra lại phép tính bằng cách cộng/trừ ngược lại.

4.3. Về phương pháp luyện tập

Giáo dục Con Tự Học gợi ý ba mẹ cho trẻ bổ trợ thêm môn toán với trên ứng dụng Matific – nền tảng học toán tương tác được thiết kế dành riêng cho học sinh mầm non, tiểu học và THCS.

Hàng ngàn hoạt động tương tác trên Matific tạo môi trường học tập hấp dẫn cho trẻ

Matific là chương trình học Toán dành cho trẻ lứa tuổi từ 4 đến 15, gồm hàng ngàn hoạt động tương tác, được giáo viên, phụ huynh và học sinh đặc biệt đánh giá cao vì khả năng giúp trẻ thay thế nỗi sợ toán bằng niềm yêu thích, say mê. Chương trình đang được sử dụng tại hơn 120 quốc gia, nhận được yêu thích của hơn 50 triệu người dùng là giáo viên, phụ huynh và học sinh. Chương trình hỗ trợ hơn 40 ngôn ngữ, trong đó có cả tiếng Anh và tiếng Việt. 

MUA DÙNG MATIFIC 01 NĂM

TÌM HIỂU THÊM VÀ HỌC THỬ MATIFIC

Qua bài viết vừa rồi, Giáo dục Con Tự Học đã chia sẻ đầy đủ kiến thức liên quan đến dạng toán đặt tính rồi tính lớp 1. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp bạn đồng hành hiệu quả cùng trẻ trong việc học toán lớp 1 đặt tính rồi tính.